Tiết mục mở màn hội thi tuyên truyền kỷ niệm 80 năm ngày thành lập Quân đội Nhân dân Việt Nam và 35 năm ngày hội Quốc phòng toàn dân của Hệ Đào tạo Cán bộ chính trị cấp chiến thuật, chiến dịch, Học viện Chính trị
Đổi mới nội dung, hình thức, phương pháp là giải pháp chủ yếu, có ý nghĩa quyết định đến nâng cao chất lượng công tác tuyên truyền cổ động (TTCĐ) ở Học viện Chính trị (HVCT) hiện nay. Đổi mới không có nghĩa là phủ định tất cả những gì đã có, thiết lập một cái hoàn toàn mới mẻ. Quán triệt tinh thần đó, cần có quan niệm tư duy biện chứng, tức là kế thừa có chọn lọc những ưu điểm thành công, phê phán, khắc phục những hạn chế, bất cập, từ đó vận dụng sáng tạo, phát triển nội dung, hình thức, phương pháp nâng cao chất lượng công tác TTCĐ ở HVCT lên một trình độ mới, cao hơn. Thực tiễn cho thấy, kết quả công tác TTCĐ ở HVCT phụ thuộc vào việc xác định đúng nội dung và vận dụng linh hoạt, sáng tạo các hình thức, phương pháp phù hợp với đặc điểm, nhiệm vụ của mỗi cơ quan, đơn vị. Công tác TTCĐ ở HVCT bao hàm rất nhiều công việc như: Công tác kế hoạch; xác định nội dung; hình thức tổ chức, phương pháp TTCĐ; công tác bảo đảm cơ sở vật chất cho các hoạt động TTCĐ ở các cơ quan, đơn vị. Do đó, để nâng cao chất lượng công tác TTCĐ phải giải quyết một cách đồng bộ nhiều khâu, nhiều mặt có quan hệ hữu cơ với nhau từ mục tiêu, nội dung, hình thức và phương pháp, cơ sở vật chất, trang thiết bị, phương tiện.
* Đổi mới nội dung công tác TTCĐ ở HVCT hiện nay
Một là, giữ vững định hướng chính trị, tư tưởng trong đổi mới nội dung TTCĐ ở HVCT hiện nay
Nội dung TTCĐ không có mục đích nào khác là truyền bá sâu rộng nền tảng tư tưởng, lý luận và đường lối, chính sách của Đảng cho cán bộ, giảng viên, học viên, quân nhân chuyên nghiệp, công nhân viên quốc phòng, hạ sĩ quan - binh sĩ, nhằm làm cho họ hiểu được quy luật phát triển của xã hội, hiểu đường lối, chính sách có căn cứ khoa học để trên cơ sở đó nhận thức và hành động đúng. Vì vậy, trong mỗi nội dung chủ đề tuyên truyền, mỗi bài nói, bài viết, gặp gỡ đối thoại, khẩu hiệu hành động trong các phong trào thi đua, các cuộc vận động ở Học viện phải giữ vững được định hướng chính trị, tư tưởng; đặc biệt trước những sự kiện chính trị quan trọng ở trong nước và quốc tế, phải trên cơ sở lý luận chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm của Đảng để phân tích, lý giải cho cán bộ, giảng viên, học viên, quân nhân chuyên nghiệp, công nhân viên quốc phòng, hạ sĩ quan - binh sĩ hiểu một cách có căn cứ khoa học những vấn đề do thực tiễn cuộc sống đặt ra, giúp họ hành động một cách tự giác, có hiệu quả.
Hai là, bảo đảm tính khoa học, phù hợp với thực tiễn và đối tượng ở Học viện hiện nay
Tính khoa học là một nguyên tắc của công tác TTCĐ được quy định bởi bản chất cách mạng, khoa học của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng. Vì vậy, trong đổi mới nội dung TTCĐ phải quán triệt quan điểm lịch sử, cụ thể, biện chứng, khi đề cập lý giải hoặc phân tích các sự kiện và hiện tượng của đời sống xã hội, quân đội và Học viện. Nội dung TTCĐ phải chân thật, phản ánh đúng hiện thực của cuộc sống, nói cho cán bộ, giảng viên, học viên, quân nhân chuyên nghiệp, công nhân viên quốc phòng, hạ sĩ quan - binh sĩ biết rõ sự thật và hướng dẫn họ hành động theo quan điểm của Đảng; nghiên cứu kỹ đặc điểm tâm lý của đối tượng; nắm vững nhu cầu, thị hiếu, trình độ nhận thức, bám sát thực tiễn hoạt động của cán bộ, giảng viên, học viên, quân nhân chuyên nghiệp, công nhân viên quốc phòng, hạ sĩ quan - binh sĩ để xác định nội dung tuyên truyền cho phù hợp; đồng thời phải vận dụng những thành tựu của khoa học tâm lý, khoa học giáo dục để tổng kết kinh nghiệm công tác TTCĐ, tạo cho việc đổi mới nội dung TTCĐ có cơ sở khoa học vững chắc.
Ba là, kết hợp chặt chẽ đổi mới nội dung với đổi mới đồng bộ các yếu tố của công tác TTCĐ ở HVCT
Chất lượng công tác TTCĐ ở HVCT bao gồm nhiều yếu tố tạo thành luôn luôn ở trạng thái vận động, phát triển không ngừng, xong nội dung TTCĐ bao giờ cũng phát triển nhanh hơn so với các yếu tố khác của công tác TTCĐ. Sở dĩ như vậy là vì thực tiễn đời sống xã hội, quân đội luôn vận động, biến đổi phát triển không ngừng, kéo theo là sự phát triển của tình hình nhiệm vụ cách mạng, nhiệm vụ quân đội, Học viện. Mặt khác, các thế lực thù địch đang tìm mọi thủ đoạn để chống phá cách mạng Việt Nam trên các lĩnh vực, nhất là trên lĩnh vực tư tưởng, lý luận. Vì vậy, đổi mới nội dung công tác TTCĐ ở HVCT hiện nay phải kết hợp chặt chẽ giữa tuyên truyền, giải thích, thuyết phục với cổ vũ, động viên, hướng dẫn hành động, gắn với đấu tranh chống những quan điểm sai trái, thù địch hòng phá hoại, xóa bỏ nền tảng tư tưởng lý luận của Đảng, của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa; góp phần làm cho cán bộ, giảng viên, học viên, quân nhân chuyên nghiệp, công nhân viên quốc phòng, hạ sĩ quan - binh sĩ ở HVCT quán triệt sâu sắc đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, nhiệm vụ cách mạng, quân đội và nhiệm vụ Học viện.
Bốn là, tăng cường tuyên truyền về truyền thống, đạo đức, lối sống, phát huy và lan tỏa giá trị văn hóa “Bộ đội Cụ Hồ” thời kỳ mới ở HVCT hiện nay
Trong điều kiện nền kinh tế thị trường định hướng XHCN ở Việt Nam sẽ ngày càng phát triển, mặt trái của kinh tế thị trường đã, đang và sẽ kích thích lối sống thực dụng, ích kỷ, hưởng lạc làm ảnh hưởng đến truyền thống, bản sắc văn hóa dân tộc, làm xói mòn đạo đức, lối sống của xã hội, trong đó có quân đội.
Vấn đề đó đặt ra đối với công tác TTCĐ hiện nay, cần phải kế thừa và phát triển những chuẩn mực giá trị đạo đức của “Bộ đội Cụ Hồ” lên một tầm cao mới; chú trọng phát triển văn hóa chính trị, văn hóa quân sự; tham gia xây dựng và thực hiện hệ giá trị văn hóa, hệ giá trị gia đình và chuẩn mực con người Việt Nam gắn với chuẩn hóa tiêu chí, chuẩn mực “Bộ đội Cụ Hồ”; nội dung tuyên truyền về đạo đức, lối sống của “Bộ đội Cụ Hồ” ở HVCT hiện nay cần tập trung vào quán triệt nhiệm vụ, mục tiêu xây dựng con người mới với các đức tính: “Thiết tha gắn bó với lý tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, có đạo đức trong sáng, có ý chí kiên cường xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; công nghiệp hóa hiện đại hóa đất nước; giữ gìn và phát huy các giá trị văn hóa dân tộc, có năng lực tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại; phát huy tiềm năng của dân tộc và con người Việt Nam, có ý thức cộng đồng và phát huy tinh thần tích cực của cá nhân, làm chủ tri thức và khoa học công nghệ hiện đại, có tư duy sáng tạo và kỹ năng thực hành giỏi, có tác phong công nghiệp, có tính tổ chức và kỷ luật; có sức khỏe, là những người thừa kế xây dựng chủ nghĩa xã hội vừa “hồng”, vừa “chuyên” như lời căn dặn của Bác Hồ”. Đề cao trách nhiệm của cấp ủy, cán bộ, đảng viên và quần chúng trong lan tỏa giá trị văn hóa “Bộ đội Cụ Hồ”, xây dựng môi trường văn hóa quân sự lành mạnh, phong phú, kiên quyết chống chủ nghĩa cá nhân và các quan điểm sai trái; đồng thời phân tích, lý giải làm cho cán bộ, giảng viên, học viên, quân nhân chuyên nghiệp, công nhân viên quốc phòng, hạ sĩ quan - binh sĩ hiểu rõ những vấn đề phát triển mới về lý tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội; về trung với Đảng, hiếu với dân; về thái độ trung thực, tính khiêm tốn, lòng dũng cảm, tinh thần học tập, tình yêu lao động, tinh thần đoàn kết… để góp phần định hướng tư tưởng chính xác, hướng dẫn hành động cho bộ đội phấn đấu rèn luyện theo những chuẩn mực, đạo đức, lối sống và phong cách Hồ Chí Minh trong thời đại mới.
Năm là, đổi mới nội dung tuyên truyền, phổ biến kiến thức kinh tế, văn hóa - xã hội, khoa học kỹ thuật ở HVCT hiện nay
Hiện nay, nhu cầu về văn hóa tinh thần của cán bộ, giảng viên, học viên, quân nhân chuyên nghiệp, công nhân viên quốc phòng, hạ sĩ quan - binh sĩ có sự phát triển mới về nhiều mặt; yêu cầu xây dựng quân đội cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại, nhất là yêu cầu về khả năng hiểu biết các loại vũ khí, trang bị, phương tiện hiện đại trong chiến tranh vũ khí công nghệ cao tương lai. Vì vậy, nội dung tuyên truyền, phổ biến kiến thức kinh tế, văn hóa - xã hội, khoa học kỹ thuật ở HVCT hiện nay cần được đổi mới theo phương hướng bảo đảm tính khoa học, tính hiện đại, tính tư tưởng, thực tiễn và thiết thực.
Nội dung tuyên truyền về kiến thức kinh tế, văn hóa - xã hội phải xuất phát từ nhiệm vụ chính trị, trình độ và nhu cầu, thị hiếu của cán bộ, giảng viên, học viên, quân nhân chuyên nghiệp, công nhân viên quốc phòng, hạ sĩ quan - binh sĩ để xác định nội dung tuyên truyền kiến thức văn hóa cho từng loại đối tượng, trong từng thời gian. Trong đó, tập trung vào tuyên truyền, giải thích làm sâu sắc quan điểm “kết hợp phát triển kinh tế với củng cố quốc phòng”; vai trò của Quân đội trong phát triển kinh tế; Hiểu biết về kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa; đồng thời làm rõ tính đúng đắn, cách mạng, khoa học và sáng tạo của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm của Đảng ta về văn hóa và xây dựng nền văn hóa, con người Việt Nam, văn hóa “Bộ đội Cụ Hồ” đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước.
Đồng thời tuyên truyền, giải thích cho cán bộ, giảng viên, học viên, quân nhân chuyên nghiệp, công nhân viên quốc phòng, hạ sĩ quan - binh sĩ về ý nghĩa, vai trò của vũ khí, trang bị kỹ thuật trong sức mạnh chiến đấu của quân đội; hướng vào động viên cán bộ, giảng viên, học viên, quân nhân chuyên nghiệp, công nhân viên quốc phòng, hạ sĩ quan - binh sĩ say mê học tập, nghiên cứu, sáng tạo làm chủ khoa học kỹ thuật, nắm vững và sử dụng thành thạo trang bị kỹ thuật hiện có và tinh thần yêu quý, tin tưởng vào sức mạnh vũ khí, trang bị kỹ thuật. Động viên mọi người chấp hành nghiêm chỉnh các chế độ, quy định về sử dụng, giữ gìn, bảo quản vũ khí, trang bị kỹ thuật; bảo đảm vũ khí, trang bị kỹ thuật “tốt, bền, an toàn, tiết kiệm” luôn ở tư thế sẵn sàng chiến đấu, sử dụng hiệu quả.
* Vận dụng linh hoạt, sáng tạo các hình thức, biện pháp công tác TTCĐ ở HVCT hiện nay.
Đổi mới hình thức nâng cao chất lượng công tác TTCĐ ở HVCT là việc làm rất cần thiết nhưng cũng rất khó khăn. Bởi lẽ, các hình thức công tác TTCĐ ở HVCT đã được thiết lập, thực hiện thành nền nếp, thống nhất trong toàn Học viện. Đó là cả quá trình, vì vậy sáng tạo ra một hình thức hoàn toàn mới không phải dễ dàng, giản đơn. Do đó, cùng với quá trình nghiên cứu nhằm đổi mới các hình thức TTCĐ phải cải tiến cách thức tổ chức, các hình thức hiện có sao cho linh hoạt, sáng tạo, làm tăng tính hấp dẫn, sự mới mẻ, sinh động, kết hợp với việc đa dạng hóa nội dung để làm tăng hiệu quả tuyên truyền.
Hiện nay, cần nghiên cứu vận dụng linh hoạt, đổi mới cách thức tổ chức những hình thức như: thông tin chuyên đề, nói chuyện thời sự, mít tinh, hội nghị quân nhân, trao đổi tọa đàm, tuyên truyền cá biệt, khẩu hiệu, biểu ngữ, ảnh thời sự và triển lãm nhỏ, tham quan. Trong đó, cần tăng cường sử dụng các hình thức: Nói chuyện, phổ biến kiến thức kinh tế, văn hóa, xã hội, khoa học kỹ thuật quân sự; tổ chức đọc tác phẩm kinh điển của chủ nghĩa Mác - Lênin, văn kiện, nghị quyết của Đảng, các tác phẩm của Chủ tịch Hồ Chí Minh; tọa đàm tập thể, tổ chức các buổi sinh hoạt theo chủ đề (hội thảo, diễn đàn thanh niên, kể chuyện) và chiếu phim là những hình thức TTCĐ có sức hấp dẫn mạnh mẽ đối với cán bộ, giảng viên, học viên, quân nhân chuyên nghiệp, công nhân viên quốc phòng, hạ sĩ quan - binh sĩ ở HVCT. Trước sự bùng nổ của khoa học công nghệ thông tin, Học viện cần vận dụng sáng tạo, khai thác triệt để ưu thế của các phương tiện thông tin, kết hợp giữa các phương pháp hiện đại với truyền thống để ngày càng tăng thêm sức mạnh và hiệu quả to lớn của TTCĐ.
Đổi mới phương pháp nhằm nâng cao chất lượng công tác TTCĐ ở HVCT thực chất là đổi mới cách trình bày của chủ thể sao cho mang lại chất lượng, hiệu quả cao nhất. Dùng lời nói, ngôn ngữ, hình ảnh để quán triệt, phổ biến, giáo dục, động viên, cổ vũ, thuyết phục đối tượng tuyên truyền theo đúng mục đích đã xác định là một khoa học, đồng thời là một nghệ thuật tuyên truyền. Do đó, đổi mới phương pháp TTCĐ là nhiệm vụ của chính chủ thể tuyên truyền, mà trực tiếp là đội ngũ cán bộ chính trị, báo cáo viên, tuyên truyền viên làm cho phương pháp TTCĐ tăng tính hiệu quả, tính hấp dẫn.
Đổi mới và đẩy mạnh hoạt động TTCĐ theo hướng dân chủ hóa, tăng cường đối thoại, thông qua nhiều tổ chức và hình thức phong phú, đa dạng để đưa thông tin đến cán bộ, giảng viên, học viên, quân nhân chuyên nghiệp, công nhân viên quốc phòng, hạ sĩ quan - binh sĩ như: sinh hoạt của Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, Hội phụ nữ cơ sở và Hội nghị quân nhân. Đây là hướng cần ưu tiên trong nâng cao chất lượng công tác TTCĐ hiện nay ở HVCT. Chính thực tiễn phong trào cách mạng của quần chúng đặt ra yêu cầu cao cho hoạt động TTCĐ, đồng thời cũng gợi mở cho chủ thể tìm ra những hình thức, phương pháp mới nhằm đáp ứng yêu cầu thực tiễn. Đó chính là sự biện chứng của cuộc sống mà chủ thể phải tính đến trong quá trình đổi mới hình thức, phương pháp TTCĐ.
Đổi mới phương pháp TTCĐ ở HVCT đòi hỏi phải khéo kết hợp giữa dùng lời nói, ngôn ngữ với sử dụng các phương tiện trực quan, trang thiết bị kỹ thuật hiện đại để làm tăng tính hấp dẫn, tăng giá trị của nội dung tuyên truyền. Đổi mới phương pháp tuyên truyền, cần tính đến những nội dung cụ thể của từng buổi tuyên truyền, cho mỗi đối tượng cụ thể, trong một không gian, thời gian xác định. Không thể đổi mới một cách tùy tiện, mà phải rất sáng tạo, nhạy bén, linh hoạt, vận dụng tốt những điều kiện cho phép để đổi mới phương pháp TTCĐ, mang lại sức sống và hiệu quả công tác TTCĐ ở HVCT hiện nay. Đồng thời cần khắc phục khuynh hướng kinh nghiệm chủ nghĩa; ngại học tập nâng cao trình độ lý luận; tuyên truyền thiếu cơ sở khoa học; ít am hiểu về nghệ thuật TTCĐ; thiếu đầu tư cho công tác TTCĐ.
Công tác TTCĐ ở HVCT là một hình thức của công tác tư tưởng, nằm trong tổng thể hoạt động CTĐ, CTCT của Học viện có vị trí, vai trò quan trọng trong việc nâng cao nhận thức, bồi dưỡng tư tưởng, tình cảm, đạo đức cách mạng, động viên và cổ vũ cán bộ, giảng viên, học viên, quân nhân chuyên nghiệp, công nhân viên quốc phòng, hạ sĩ quan - binh sĩ trong đơn vị hoàn thành tốt nhiệm vụ chính trị của Học viện một cách tự giác, tích cực, chủ động, sáng tạo. Để nâng cao hiệu quả công tác TTCĐ ở HVCT, “đổi mới nội dung, vận dụng linh hoạt sáng tạo các hình thức, phương pháp tuyên truyền cổ động ở Học viện Chính trị hiện nay” được coi là một giải pháp quan trọng, cần được nhận thức đầy đủ và thực hiện đồng bộ, hiệu quả với sự chung tay của các tổ chức, các lực lượng.