Chàng trai Lã Xuân Khánh

 Quyết tâm khởi nghiệp trên chính mảnh đất quê hương, chàng trai Lã Xuân Khánh khi còn là sinh viên năm thứ 2 của Đại học Công nghệ Giao thông vận tải đã tiên phong thực hiện mô hình trồng sen thay cho cây lúa, bởi việc trồng lúa nhiều năm nay trong thôn không hiệu quả, thu nhập thấp nên bà con trong vùng đã bỏ hoang đồng ruộng. Nhận thấy tiềm năng phát triển ao hồ nuôi cá nơi đây nên cả gia đình Khánh đã thuê đất của bà con để cải tạo, một phần để nuôi cá, một phần để trồng sen.

Thời gian đầu Khánh cùng gia đình gặp rất nhiều khó khăn với mô hình trồng sen vì chưa có nhiều kiến thức về loài cây này. Khánh đã đi khắp nơi để học hỏi kinh nghiệm, tìm hiểu cách thức nuôi trồng, chăm sóc hoa sen.

Khó khăn này mới được khắc phục thì khó khăn khác lại tới, gia đình đối mặt với bài toán về nguồn vốn. Với diện tích 50 hecta, để có thể phát triển được mô hình trồng sen thì phải mất ít nhất là 1 tỷ đồng để tôn tạo ruộng thành ao. Thêm vào đó là chi phí thuê nhân công trồng và thu hoạch nên chi phí đội lên rất nhiều. Cộng thêm việc chàng trai lúc này vẫn đang là sinh viên năm cuối đại học nên việc phân bổ thời gian cho việc học tập và làm việc cũng rất vất vả.

Mới đầu, sau khi tham khảo ý kiến của bố mẹ, những người trồng sen lâu năm, chàng trai trẻ đã quyết định trồng thử nhiệm sen quỳ (sen lấy hạt) trên diện tích nhỏ là 5 hecta ao, cạnh với vùng ao nuôi cá của gia đình để theo dõi hiệu quả kinh tế mà loài hoa này đưa lại. Trung bình, mỗi ngày, Khánh chỉ thu được từ 100 - 200 bông. Do số lượng hoa ít, thương buôn không lấy nên mỗi khi thu hoạch xong Khánh lại phải chở đến các cửa hàng hoa và chợ hoa lân cận để bán. 

                      Hoa sen Bạch Liên được thu hoạch trong buổi chiều để các thương lái đến thu mua.

Khi việc trồng sen đã đi vào ổn định, tận dụng nguồn tài nguyên, gia tăng giá trị. Với việc tự mày mò, học hỏi trên các phương tiện thông tin đại chúng kết hợp với các mô hình đã được áp dụng thành công trên nhiều địa phương khác. Khánh đã cùng với gia đình nuôi thêm cá bên dưới đầm sen. Tuy nhiên, không phải loại cá nào cũng sống được dưới tán lá sen, do đó loài cá được thả chủ yếu là các loại cá đen như cá trắm đen; cá chuối vì nguồn thức ăn của các loài cá này chủ yếu là ốc và cá con, cùng đó bóng mát của lá sen sẽ trở thành nơi trú ẩn lý tưởng trong mùa nóng cho cá.

Người ta vẫn nói “trời không phụ người có công”, mô hình trồng sen của chàng sinh viên năm nào giờ đã phát triển và được rất nhiều người biết đến và về tận nơi tìm mua những bông hoa sen Bạch Liên trắng ngần để làm đẹp cho không gian gia đình. Đặc biệt hiện nay, Khánh sẽ tìm hiểu học tập các mô hình du lịch sinh thái để phát triển trên tiềm năng đã có như hình thành các khu chụp ảnh cho các bạn trẻ; khu thưởng trà cho người lớn tuổi; khu trưng bày và bán sản phẩm để du khách có được sản phẩm từ hoa sen chất lượng, an toàn ngay tại điểm du lịch.

Rất nhiều du khách vô cùng hứng thú với trải nghiệm cùng các nghệ nhân hái sen và ướp trà sen tại vườn – một công việc cầu kỳ nhưng không kém phần thi vị: buổi sáng từ 4h30-7h có thể đi thuyền cùng công nhân hái sen hồng Bách Diệp vì loại này phải thu trước lúc mặt trời mọc, bông vừa hé mở mới giữ được nguyên hương. Sau khi hái xong thì khách về làm trà sen cùng các nghệ nhân bằng cách thả trà vào từng bông sen rồi gói lại bằng lạt. Từ 7h-9h phải buộc xong hoa, cắm vào trong nước, nuôi chúng qua đêm, sớm hôm sau mới cắt rời cuống ra, hút chân không, cho vào cấp đông bảo quản. Trà Tân Cương của Thái Nguyên là hợp nhất để ướp sen, mỗi kg cần chừng 60 bông sen. Loại trà này chúng tôi đang bán 1,2 triệu/kg. Cầu kỳ hơn là dòng trà ướp khô đúng kiểu cổ truyền, phải hái bông sen, tách riêng phần gạo trong đó, rải cứ mỗi lớp trà là mỗi lớp gạo rồi đem hấp cách thủy. Phải mất 1.500 bông sen mới được 1kg trà, lại mất hơn 20 ngày mới làm xong 1 mẻ, với nhiều công đoạn cầu kỳ như vậy nên giá bán cỡ 8-10 triệu/kg. Loại trà đặc biệt này hướng đến khách hàng cao cấp hay gửi đi nước ngoài làm quà tặng.